МӘМС үшін ай сайынғы төлем мөлшері төлеушінің санатына байланысты:
Жұмыс беруші өз қызметкерлері үшін қызметкері үшін жалақы деңгейінің 3%-ы мөлшерінде өз қаражатынан аударымдар жасайды. Ай сайынғы төлем ең жоғары 10 еселенген ЕТЖ-нің 3% - 25500 теңгеден аспауы тиіс.
Жалдамалы қызметкер, азаматтық-құқықтық сипаттағы шарты бойынша жұмыс істейтін тұлғалар (ақылы жұмыс немесе қызмет көрсету) және жеке көмекшілер – табыстың 2%, бұл ретте 2024 жылға ең жоғары төлем - 17000 теңге. Егер адам бірнеше жерде жұмыс жасаса, барлық жұмыс орындарынан МӘМС-ке жиынтық төлем 10 еселенген ЕТЖ-ның 2%-дан аспауы керек (10*85000*2%) немесе 17000 теңге.
Жеке кәсіпкерлер (ЖК), шаруа қожалықтарының (ШҚ) иелері, жеке практикамен айналысатын тұлғалар - 1,4 ЕТЖ - дан 5%, ай сайынғы төлем 2024 жылы 5950 теңге
Дербес төлеуші - 1 ЕТЖ - дан 5%, ай сайынғы төлем 2024 жылы 4250 теңге.
Бірыңғай төлем төленетін тұлғалар( салық кодексінің 776-3-бабы): жұмыс беруші қызметкер үшін МӘМС аударымдарын өз қаражатынан ай сайын бірыңғай төлем сомасының 15%-ын төлейді; қызметкердің жалақысынан бірыңғай төлем сомасының 10%-ы мөлшерінде МӘМС жарналары ұсталады.
Егер өткен (2023) жыл үшін берешек болса, оны өтеу үшін дербес төлеуші ретінде берешектің әрбір айы үшін 3500 теңге төлеу қажет
2024 жылы ең төменгі жалақы мөлшері (ЕТЖ) 85000 теңгені құрайды.
Жарналарды кез келген банкте, оның мобильді қосымшасында, "Қазпошта" АҚ, Касса 24 терминалдары және Qiwi әмиян арқылы төлеуге болады.
Дереккөздер:
"Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы" 2015 жылғы 16 қарашадағы № 405-V ҚР Заңының 27 - бабының 1-тармағы, 28-бабы.
“Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 25 желтоқсандағы № 120-VI Кодексінің 776-3-бабы.
Жұмыс берушілер мен салық агенттері қалай төлейді*
Жұмыс берушілер МӘМС төлемдерінің екі түрін жасайды:
1) олар ай сайын қызметкер жалақысының 3% мөлшерінде өз қаражатынан төлейтін аударымдар. Ай сайынғы аударымдардың ең жоғары сомасы айына 10 еселенген ЕТЖ**-дан 3% - дан немесе 2024 жылы 25500 теңгеден аспауы тиіс. Аударымдар үшін төлем тағайындау коды (КНП) - 121;
2) жарналар. Олардың жұмыс берушісі қызметкердің жалақысынан ай сайын 2% ұстайды. Мұнда да жоғарғы шек бар, айына 10 еселенген ЕТЖ-дан 2%-ы одан артық жұмыс беруші төлемеуі тиіс немесе 2024 жылы 17000 теңге. Егер қызметкер бірнеше жерде еңбек етсе, барлық жұмыс орындарынан МӘМС жарналарының сомасы ай сайын 17000 теңгеден аспауы тиіс. Жарналар үшін төлем тағайындау коды (КНП) - 122.
Ақылы жұмыстарды немесе қызметтерді көрсету үшін қабылданған тұлғалардың МӘМС аударымдарын салық агенті* (жұмыс беруші) қызметкерлерге төлеген сияқты аударады. Жарналар үшін төлем мақсатының коды (PNC) - 122.
*Салық агенті - Салық кодексіне сәйкес төлем көзінен ұсталатын салықтарды есептеу, ұстап қалу және аудару міндеті жүктелген тұлға
**ЕТЖ - ең төменгі жалақы. 2024 жылы оның мөлшері 85000 теңгені құрайды
МӘМС төлемдерін уақтылы төлемегені үшін өсімпұл
МӘМС төлемдерін уақтылы төлемегені үшін өсімпұл: мерзімі өткен әрбір күн үшін (төлем күнін қоса алғанда) ҚР Ұлттық Банкінің 1,25 еселенген базалық мөлшерлемесі есебінде есептеледі.
Өсімпұл төлемдер төленбеген кезде есептеледі:
Жұмыс берушілер (жұмыстарды немесе қызметтерді өтеулі көрсету шарттары бойынша жалданған қызметкерлер мен адамдар үшін)
Жеке кәсіпкерлер (ЖК)
Шаруа қожалықтарының (ШҚ)иелері
Жеке практикамен айналысатын адамдар
Жеке көмекшілер үшін бірыңғай төлем төлеушілер
14-бап, "міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы"2015 жылғы 16 қарашадағы № 405-V ҚР Заңының 30-бабы
"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 25 желтоқсандағы № 120-VI Кодексінің 776-3-бабы
МӘМС-ке қате немесе артық төленген аударымдар мен жарналарды қайтару
Қайтаруды рәсімдеу үшін "Азаматтарға арналған үкімет "мемлекеттік корпорациясы" КЕАҚ-ға қағаз жеткізгіште артық есептелген сомаларды қайтару туралы өтініш беріледі. Мемлекеттік корпорацияның мекенжайын сайттан табуға болады gov4c.kz
Іс-қимыл тәртібі:
Дербес төлеуші өтініш берген кезде дұрыс төленбеген кезеңдер үшін түбіртектерді қоса отырып, үлгі бойынша өтінішті толтыру керек.
Өтінішті төлеуші-жұмыс беруші берген кезде оның пайдасына жарналар жүргізілген сомаларды қайтаруға қызметкердің келісімі туралы өтініш қосымша міндетті түрде қоса беріледі.
Қызметкерлер тізімінде қателіктер жіберілген жағдайда, жұмыс берушіге анықтама-растау қоса берілуі қажет.
Қайтарудан бас тартылуы мүмкін, егер:
1. Банктің деректемелері дұрыс көрсетілмеген.2. Өтініш ДСӘДМ-нің 2017 жылғы 30 маусымдағы № 478 бұйрығына 1-қосымшаның нысанына сәйкес келмейді.
3. Қайтарудың дұрыс емес себебі көрсетілген.
4. Толық емес құжаттар пакеті немесе құжаттар оқылмайды.
5. Ақшаны қайтаруға негіз жоқ.
6. Қолданыстағы ЖК өзі үшін жарналарды төледі және төлем жалғыз болып табылады;
7. ҚР аумағында уақытша болатын ЕАЭО елдерінен келген еңбекші көшіп келушінің жұмыс істемейтін отбасы мүшесі жарналарды дербес төледі және жалғыз төлем болып табылады.
Дереккөздер:
1. "Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы" 2015 жылғы 16 қарашадағы № 405-V ҚР Заңының 30-бабы
2. ҚР ДСМ 2017 жылғы 30 маусымдағы № 478 бұйрығымен бекітілген аударымдарды және (немесе) жарналарды уақтылы және (немесе) толық төлемегені үшін аударымдардың, жарналардың және (немесе) өсімпұлдардың артық (қате) есептелген сомаларын төлеушілерге қайтаруды жүзеге асыру қағидаларының 2-тарауының 3-тармағы
Триаж - пациенттерді тарату жүйесі
Триаж жүйесі - бұл пациенттерді медициналық көмектің жеделдігі бойынша сұрыптау.
Пациенттер тобы:
Қызыл аймақ: өмірге қауіп төндіретін немесе нашарлау қаупі жоғары науқастар шұғыл көмекке мұқтаж.
Сары аймақ: жағдайы нашарлауы мүмкін денсаулыққа қауіп төндіретін науқастар шұғыл көмекке мұқтаж.
Жасыл аймақ: өмір мен денсаулыққа тікелей қауіп төндірмейтін науқастар ауруханаға жатқызуды қажет етпейді.
Барлық шұғыл науқастар аурухананың қабылдау бөлмесінде триаждан өтеді.
Егер ауруханаға жатқызу қажет болмаса, дәрігер емтихан нәтижелері мен ұсыныстары бар қорытынды береді. Медбике ақпаратты тіркеушіге жібереді және учаскелік дәрігерге хабарлама жібереді.
Жалпы ақпарат
Жоспарлы госпитализация - бұл науқас созылмалы ауруларды және шұғыл медициналық араласуды қажет етпейтін өмірге қауіп төндірмейтін жағдайларды емдеу үшін ауруханаға барғанда жүргізіледі. Жоспарлы емдеуге жатқызу пациенттің медициналық ұйымды таңдауын ескере отырып, "емдеуге жатқызу бюросы" порталы арқылы жүзеге асырылады.
Шұғыл ауруханаға жатқызу науқаста жедел медициналық көмек пен ауруханаға жатқызуды қажет ететін өткір немесе өмірге қауіп төндіретін жағдайлар болған кезде пайда болады.